Broń na słodyszka
11 kwietnia 2017
Słodyszek rzepakowa należy do najgroźniejszych szkodników rzepaku. Niezależnie od liczebności i długości nalotów prawie zawsze wymaga zwalczania chemicznego.
Słodyszek rzepakowy to chrząszcz. Jego ciało długości 1,5 do 2,5 mm, jest podłużne, owalne, czarne z zielonym, niebieskim lub granatowym połyskiem. Larwa długości 3,5 do 4 mm jest szaro-biała, ma 3 pary krótkich odnóży tułowiowych. Ciało jest pokryte rzadkimi włoskami, a na każdym segmencie są widoczne 2–3 ciemne plamy.
Chrząszcze zimują pod pokrywą liści, darnią itp. Wiosną wylot chrząszczy i przelot na rzepak następuje, gdy temperatura powietrza przekracza 15°C, a więc zwykle rozpoczyna się w kwietniu. Samice składają jaja do wnętrza pąków. Larwy odżywiają się przeważnie pyłkiem kwiatowym, zwykle nie wyrządzając szkód, następnie larwa wędruje do gleby, aby się przepoczwarczyć. Młode chrząszcze pojawiają się w czerwcu, a pod koniec sierpnia przelatują na miejsce zimowego spoczynku. Słodyszek rzepakowy rozwija jedno pokolenie w roku.
Chrząszcze żywią się pyłkiem kwiatowym. Gdy słodyszek nalatuje na plantację rzepaku przed kwitnieniem, aby dostać się do pożywienia, przegryza pąki kwiatowe. Uszkodzone pąki i kwiaty opadają, na pędzie pozostają tylko szypułki. Słodyszek rzepakowy największe szkody powoduje, gdy po jego nalocie na rzepak nastąpi ochłodzenie hamujące wegetację i zakwitanie roślin, co przedłuża żerowanie na pąkach. Z chwilą zakwitnięcia rzepaku szkodliwość słodyszka znacznie maleje.
Dobór preparatu i terminu
Poważnym problemem w zwalczaniu słodyszka rzepakowego może być odporność na insektycydy. Podejmując decyzję o zwalczaniu szczególną uwagę należy zwrócić na dobór środka ochrony roślin. Podstawowym elementem strategii zapobiegania wykształceniu się odporności jest przemienne stosowanie insektycydów należących do różnych grup chemicznych o odmiennym mechanizmie działania.
Niezwykle istotnym zagadnieniem jest takie planowanie ochrony rzepaku przed słodyszkiem rzepakowym, aby zapewnić prawidłową ochronę zapylaczy w trakcie zabiegu chemicznego. Zapylacze to przede wszystkim pszczoły, których w Polsce, obok pszczoły miodnej, występuje ponad 450 gatunków. W okresie kwitnienia rzepaku stwierdzono wiele gatunków pszczół oblatujących i zapylających kwiaty rzepaku. Szacuje się, że dzięki udziałowi pszczół w zapylaniu rzepaku, zależnie od warunków pogodowych w okresie kwitnienia, następuje wzrost plonu nasion od 10 do 30%. Należy również pamiętać, że ochrona pszczół w trakcie zabiegów ochrony roślin jest obowiązkiem prawnym.
Pełna treść artykułu w czasopiśmie „Agrotechnika” 4/2017.
Autor: Grzegorz Pruszyński